Compte de Pierre de Châtillon (dominus Petrus de Castellyone), bailli de la Terre de Bâgé et de Coligny, et châtelain de Bourg-en-Bressse (baylivi terre Baugiaci et Coloyniaum et castellani de Burgo / in Bressia), , pour la châtellenie de Bourg-en-Bresse, du dimanche 5 mai 1297 au vendredi 6 juin 1298

France, Archives DĂ©partementales de la CĂ´te-d'Or, cote B7086 - 1

Pour citer ce document:

Christian Guilleré, Frédéric Chartrain et Alain Kersuzan, avec la collaboration de Nils Mantilleri, Jean-Michel Poisson, et Marianne Ronot, Compte de Pierre de Châtillon (dominus Petrus de Castellyone), bailli de la Terre de Bâgé et de Coligny et châtelain de Bourg-en-Bressse, pour la châtellenie de Bourg-en-Bresse, du dimanche 5 mai 1297 au vendredi 6 juin 1298, Lyon - Chambéry, 2013 (Documents comptables des Etats de Savoie, XIIIe - XVe s.)

Afficher / masquer les images   Afficher / masquer la table des rubriques   Masquer la linéation Voir l'analyse du rouleau

Prologue

[peau 1]


[l. 1] Computus domini Petri de Castellyone, baylivi terre Baugiaci et Coloyniaum(1) On attendrait Cologniaci. et castellani de Burgo
[l. 2] in Bressia, de redditibus et exitibus dicte castella¬nie, a quinta die mensi maii, anno Domini Mo CCo nonagesimo
[l. 3] septimo usque ad festum sancti Glaudii(2) Pour Claudii., quod fuit VIta dienote diplomatiquequod fuit VIta die : ajouté en interligne. mensis iunii, anno nonage¬simo octavo, receptus apud Chamberiacum
[l. 4] per Rossetum, presente magistro Petro(3) Le trésorier Pierre de Celleneuve est connu depuis les travaux classiques de Luigi Cibrario.

frumentum


[l. 5] idem reddit computum de V sestariis II quartallis IIII cupis(4) Ce mot est ainsi écrit en toutes lettres dans la recette d’orge qui suit. frumenti receptis in dicta castellania de redditu
[l. 6] per annum ut in computo precedentis

arreragium

de V sestariis II quartallis IIII cupis receptis de remanentia sui computi
[l. 7] precedentis


[l. 8] summa : XII sestarios(5) Comme on le verra dans la summa totius recepte, où est écrit pictam, on utilise ici l’accusatif pour les totaux, sous-entendant un verbe comme recepit ou libravit. VIII cupas frumenti

siligo


[l. 9] idem reddit computum de XVII sestariis I cartallo I cupa siliginis receptis in dicta cas¬tellania de redditu per annum
[l. 10] de X quartallis V cupis et quarta parte unius cupe receptis apud Longum Campum(6) Aujourd’hui Longchamp, cne de Lent. de redditu per
[l. 11] annum, pro medietate dominum contingente de I quartallo recepto de Guillermo de Montmort (7) Aujourd’hui Montmouth, cne de Lent.
[l. 12] ibidem, de redditu per annum de III cartallis receptis ibidem de thachiis(8) Pour tachiis. Pour respecter la symétrie graphique qui peut expliquer cette variante, on pourrait même lire chachiis. hoc anno de
[l. 13] III sestariis I quartallo de firma molendini de Longo Campo finienda in festo beati Iohannis Baptiste, anno
[l. 14] nonagesimo octavo, pro medietate dominum contingente, et aliam medietatem percipit prior dicti loci(9) Il y avait à Longchamp un prieuré de l’abbaye Saint-Pierre de Mâcon.
[l. 15] de XIII quartallis de firma molendini stanni de Burgo finienda eodem termino de
[l. 16] XIIII quartallis receptis apud Ripas(10) Aujourd’hui Les Rippes, cne de Certines. pro messe hoc anno, et levatur in quolibet hospitio excolente ad boves
[l. 17] I cartalle(11) C’est par commodité que nous utilisons ici généralement le mot quartallus, -i, ne pouvant concilier ce nominatif neutre de troisième déclinaison avec les ablatifs quartallo précédents, également écrits en toutes lettres…, in non excolente ad boves I bichetus, in viduis non excolenti¬bus nichil
[l. 18]summa messium :
[l. 19] XXXVIII sestarii(12)ajouté dans la marge gauche sur deux lignes note diplomatique
[l. 18]summa messium :
[l. 19] XXXVIII sestarii(12)ajouté dans la marge gauche sur deux lignes : ajouté en marge de gauche.

[l. 20] de III bichetis receptis
[l. 21] apud Perronam(13) Aujourd’hui Péronnas. pro eodem de VII cartallis recep¬tis apud La Vernea (14) Aujourd’hui La Vernée, cne de Péronnas. pro eodem de VII quartallis
[l. 22] receptis apud Verlya (15)Aujourd’hui Vérillat, cne de Saint-Rémy ? pro eodem de XXXVI quartallis I bicheto receptis in parrochia Sancti Andree(16) Aujourd’hui Saint-André-sur-Vieux-Jonc. pro eodem
[l. 23] de V quartallis receptis apud La Boyssonery (17) Aujourd’hui La Buissonnière, cne de Condeissiat. pro eodem de V quartallis I bicheto receptis apud
[l. 24] Moncey (18) Aujourd’hui Montcet. pro eodem de IIII quartallis receptis apud Buella (19) Aujourd’hui Buellas. pro eodem de V quartallis receptis
[l. 25] et I bicheto receptis apud Montem Recol (20) Aujourd’hui Montracol. pro eo-dem de IIII quartallis I bicheto receptis apud Poylia (21) Aujourd’hui Polliat. pro eodem
[l. 26] de XII quartallis I bicheto receptis apud Tignia (22) Aujourd’hui Attignat. et apud Grangia (23) Aujourd’hui Crangeat, cne d’Attignat. pro eodem
[l. 27] de XXVI quartallis
[l. 28] receptis apud Cra (24) Aujourd’hui Cras-sur-Reyssouze. pro eodem de III quartallis receptis apud Pougya (25) Aujourd’hui Pugeat, cne de Cras-sur-Reyssouze. pro eodem de XX quartallis
[l. 29] receptis apud Montz La Ferta(26) Aujourd’hui Malafretaz. pro eodem de XVIII sestariis III cartallis I cupa receptis de coponagio fori
[l. 30] per dictum tempus de LXa V sestariis II cartallis et quartum(27) On attendrait quarto. unius cupe receptis de remanentia sui computi
[l. 31] precedentis
[l. 32] summa : VIIXX IX sestarios III quartallos I cupam et dimidiam — de quibus in
[l. 33] (28) La fin de la phrase, à la ligne suivante, a été effacée par grattage du support.

[ad]huc frumentum


[l. 34] idem reddit computum de XXII sestariis II quartallis I bicheto frumenti receptis de exitu coponagii per dictum tempus de
[l. 35] quibus in venditione ut infra : VI quartallos et restant : XXI sestarii I bichetus — et remanet

milium


[l. 36] idem reddit computum de III quartallis milii receptis de coponagio per dictum tempus
[l. 37] summa : III quartallos milii

fabe


[l. 38] idem reddit computum de I quartallo fabarum recepto de coponagio per dictum tempus
[l. 39] summa fabarum : I quartallus

ordeum


[l. 40] idem reddit computum de III cupis ordei receptis de coponagio per dictum tempus
[l. 41] summa : III cupas ordei(29) Ce mot remplace une version antérieure, qui a été effacée.

avena


[l. 42] idem reddit computum de IX sestariis avene receptis in dicta castellania de redditu per annum, incluso I sestario quod debet
[l. 43] prior de Buella(30) Il y avait à Buellas un prieuré de Saint-Philibert de Tournus. pro garda de II quartallis receptis apud Longum Campum de thachiis(31) Le pluriel est écrit en toutes lettres dans la recette de seigle. Voir, à l’inverse, le singulier messe dans la phrase suivante. hoc anno
[l. 44] de XVII quartallis receptis ibidem de messe hoc anno, et levatur ut supra de siligine de III
[l. 45] quartallis I bicheto receptis apud Montaynie (32) Aujourd’hui Montagnat. pro eodem de II quartallis receptis apud Cripinia (33) Aujourd’hui Crépignat, cne de Viriat. pro eodem
[l. 46] de XVII sestariis II quartallis receptis de exitu coponagii fori per dictum tempus

arreragium

de XV sestariis
[l. 47] I bicheto de remanentia sui computi precedentis


[l. 48] summa : XLVII sestarios III quartallos

panes


[l. 49] idem reddit computum de II panibus receptis de Stephano Moyroudi de redditu per annum — venduntur ut infra

cera


[l. 50] idem reddit computum de XXI libris cere receptis de gardis per annum ut in computo precedenti, deductis duabus
[l. 51] libris pro Guillermo Pomerii, qui decessit et non habet here¬dem, et pro Bernardo Chapel, qui devenit leprosus de XIII libris receptis de hominibus abbatis Sancti Eugendii apud Virya (34) Aujourd’hui Viriat, où il y avait un prieuré de Saint-Oyand, depuis Saint-Claude, à Saint-Claude (Jura). pro garda, et levatur in
[l. 52] quolibet foco una libra per annum


[l. 53] summa : XXXIIII libras cere — venditur(35) Le sujet sous-entendu est ici cera. ut infra

galline


[l. 54] idem reddit computum de XIX gallinis receptis in dicta castellania de redditu per an¬num de XI gallinis receptis
[l. 55] apud Longum Campum de redditu per annum, pro medie¬tate dominum contingente de XXXIIII gallinis
[l. 56] receptis ibidem de consuetudine per annum, et levatur in quolibet foco una gallina de IIIIC XXXVII
[l. 57] receptis in aliis villis dicte castellanie de consuetudine per annum, et levantur in quolibet foco due galline


[l. 58] summa : VC I gallinas — venduntur ut infra

denarii census


[l. 59] idem reddit computum de XXVI libris VIII(36) Une rédaction antérieure a été effacée. solidis fortium receptis in dicta castellania de redditu per annum ut
[l. 60] in particulis extractis extente de XLIIII solidis VI denariis for¬tium receptisnote diplomatiquereceptis : ajouté en interligne. de pedis curtiliumnote diplomatiquecurtilium : ajouté en interligne. subtus burgum Ale(37) On avait d’abord écrit Aule, mais le u a été exponctué. de
[l. 61] redditu per annum
[l. 62] de VII libris V solidis V denariis receptis apud Longum Campum de redditu per
[l. 63] annum, pro medietate dominum contin¬gente, et aliam
[l. 64] medietatem percipit Ecclesia Masticonensis(38) Pour Matisconensis. de II solidis receptis
[l. 65] ibidem de Martino Mayleti de redditu proprio domini per annum
[l. 66] de XII denariis re-ceptis ibidem de Guillermo

[peau 2] de Mamort de redditu per annum


[l. 1] summa : XXXVI libras XI denarios fortium

garde


[l. 2] idem reddit computum de IIII libris XVIII solidis IX denariis fortium de recognitioni¬bus et gardis per annum


[l. 3] summa eadem : IIII libras XVIII solidos IX denarios fortium

tayllye


[l. 4] idem reddit computum de XXXV libris fortium receptis in chacipoleria de ultra Velam(39) On peut voir ici que la Veyle, affluent de la Saône qui coule à l’ouest de Bourg-en-Bresse, divisait la châtelle¬nie en deux chacipoleries : ultra Velam, " Outre-Veyle ", et citra Velam, " Deçà-Veyle ". pro tayliis ad misericordiam
[l. 5] hoc anno de XXIIII libris XVI solidis receptis de tayliis in chacipoleria cytra Velam ad misericordiam
[l. 6] hoc anno


[l. 7] summa : LIX libras XVI solidos fortium

firme


[l. 8] idem reddit computum de LV libris XV solidis VI denariis fortium receptis de exitu leyde, coponagii, martinagii(40) martinagium, absent du Glossarium, " redevance qu’on payait à la Saint-Martin (11 novembre) ". Voir Godefroy, vol. 5, p. 188, s. v. martinage., mercati Burgi
[l. 9] et parvi pedagii a die mercurii post festum beati Iohannis Baptiste usque ad diem mercurii sextam diem mensis
[l. 10] iunii, anno nonage¬simo octavo de XX libris fortium receptis de medietate firme trium furnorum domini apud Burgum
[l. 11] finiende in festo beati Iohannis Baptiste, et tunc debebuntur tantumdem de V solidis receptis de Garnerio
[l. 12] forn<erio>note diplomatiqueforn<erio> : biffé. Francisco pro firma furni sui eo¬dem termino finienda de V solidis fortium receptis de Stephano
[l. 13] de Espaynia pro firma furni sui finienda eodem termino de V solidis receptis de panaterio de Masticone(41) Pour Matiscone.
[l. 14] pro firma furni sui finienda eodem termino de VIII libris XV solidis receptis de Guillermeto Coyli Vayrie pro
[l. 15] medietate firme chacipolerie Burgi cytra Velam finiende in festo beati Iohannis Baptiste, et tunc debebuntur
[l. 16] tantumdem de XII libris X solidis fortium recep¬tis de Peroneto de Maysiria (42) Aujourd’hui Mézériat. pro firma chacipolarie de extra
[l. 17] Velam finienda eodem ter¬mino de XXXV solidis receptis de Peroneto Maleti pro firma cridagii finienda
[l. 18] eodem termino de firma chanperie(43) Pour champerie. Burgi, chanperie de ultra Velam et chanperie de citra, de Mont (44) Écrit demont.
[l. 19] La Ferta et de Antignia (45) Aujourd’hui Attignat., et chanperie de Tres (46) Aujourd’hui Etrez., et chanperie de Longo Campo, non computat quia nundum levantur,
[l. 20] sed de ipsis debet computare castellanus sequens de VII libris VI solidis III denariis fortium receptis de firma
[l. 21] bancarum macelli finienda in festo beati Iohannis Baptiste, deductis XXI(47) On avait d’abord écrit, semble-t-il, XXIII, et le nombre est raturé. solidis fortium pro tribus banchis que
[l. 22] vacant de XLII solidis receptis de firma bancharum caprarum de X solidis receptis de Gui¬chardeto
[l. 23] de La Perrousa (48) Aujourd’hui La Pérouse, cne de Montracol, ou La Pérouse, cne de Polliat, le toponyme étant fréquent dans le ressort de la châtellenie comme ailleurs en Bresse., receptis pro firma parvi ponderis finienda eodem termino de LXX solidis fortium receptis de (49) Un mot non lu a été barré ici.
[l. 24] de exitu ponderis bladi per dictum tempus de XXXV libris XI solidis III denariis receptis pro teysiis
[l. 25] domus Burgi, inclusis quibusdam servitiis que debentur cum dictis teysiis pro quibusdam domibus(50) On avait écrit domibusdam, mais la dernière syllabe a été exponctuée.
[l. 26] et inclusis quinque soli¬dis viennensium qui debentur pro peda quondam domine Petronille de Corent (51) Aujourd’hui Corand, cne de Chaveyriat. et deductis IX solidis
[l. 27] VII denariis pro quibusdam pedis que vacant


[l. 28] summa : VIIXX VIII libras X solidos fortium

domus mercati


[l. 29] idem reddit computum de C XVII solidis I denario fortium receptis de locagio banca¬rum grossorum mercatorum vendentium pannos
[l. 30] in domo mercati, et levatur pro qualibet teysa in festo beati Martini tres solidos fortium, inclusis quibusdam parvis
[l. 31] mercatoribus(52) mer / catoribus de IIII libris VI solidis VI denariis receptis de locagio triginta octo bancarum escoferio¬rum hoc anno,
[l. 32] et levantur pro qualibet bancha duo solidi tres denarii fortium de VII solidis III obolis receptis de novem banchis
[l. 33] et dimidio groleriorum, et levantur pro qualibet bancha novem denarii fortium
[l. 34] de XXVII solidis receptis de
[l. 35] XXXVI banchis sauneriorum, et levantur pro qualibet bancha novem denarii de X solidis VI denariis re¬ceptis de
[l. 36] septem banchis vendentium oleum et sagimen, et levantur a quolibet de villa vendente oleum decem octo
[l. 37] denarii et de extraneo tres solidi, tamen non fuit ibi extra¬neus de XXXIII solidis receptis de triginta banchis
[l. 38] panateriorum de II solidis receptis de duabus banchis coyferiarum de III solidis receptis de tribus tupineriis
[l. 39] de XXIIII solidis receptis de VIII banchis merceriorum, et levantur pro qualibet teysa tres solidi de
[l. 40] VI solidis IX denariis receptis de tribus banchis pellipariorum, et levantur pro qualibet duo solidi tres denarii
[l. 41] de VI solidis IX denariis receptis de tribus banchis fer¬royleriorum, et levantur pro qualibet duo solidi tres denarii
[l. 42] de VI(53) Ce nombre remplace une rédaction antérieure, qui a été effacée. solidis IX denariisnote diplomatiqueIX denariis : ajouté en interligne. de tribus banchis pairoleriorum(54) Ce mot remplace une rédaction antérieure, qui a été effacée., et levantur pro qualibet II solidinote diplomatiqueII solidi : ajouté en interligne. tres solidi(55) Il faut probablement lire duo solidi tres denarii, mais l’ajout n’a pas été accompagné d’une correction. fortium de XXXIII solidis(56) Cette somme paraît avoir remplacé une rédaction antérieure, qui a été effacée.
[l. 43] receptis de XI banchis ferrateriorum, et levantur pro qualibet III solidi de VI solidis IX denariis de tribus banchis
[l. 44] vendentium cutellas de XII solidis IIII denariis et obolo receptis de undecim banchis vendentium coria, et
[l. 45] levantur a qualibet tresdecim denarii et obolus de IIII solidis VI denariis <receptis de> banchis in quibus venduntur
[l. 46] vadia in die mercati


[l. 47] summa : XIX libras(57) Ce mot parait avoir remplacé une rédaction antérieure, qui a été effacée. VI solidos I denarium

[peau 3]

payssonagium


[l. 1] idem reddit computum de XXX solidis recceptis de Guillermo de Montmor pro glande nemoris del Says (58) Aujourd’hui Le Saix, cne de Péronnas. per dictum tempus de(59) Ce mot a été exponctué.


[l. 2] summa eadem

laudes et vende


[l. 3] idem reddit computum de XIII denariis fortium receptis de Peroneto dicti(60) On attendrait dicto. Guers pro bancha mercati vendita dicto Bublo pretio VI solidorum fortium
[l. 4] de III solidis IIII denariis fortium receptis de Iohannino Belerii pro curtili suonote diplomatiquesuo : biffé. vendito sibi pernote diplomatiquesibi per : ajouté en interligne. Iohanninum Chavayrya (61) Aujourd’hui Chaveyriat. pretio XX solidorum fortium de
[l. 5] XXX(62) Ce nombre paraît avoir remplacé une rédaction antérieure, qui a été effacée. solidis fortium receptis de Petro del Regnon pro domo sibi vendita a Iohanne Cha-vayrya pretio IX librarum fortium de II(63) Ce nombre paraît avoir remplacé une rédaction antérieure, qui a été effacée. solidis
[l. 6] VI denariis fortium receptis de Stephano de Cortabli pro una pecia terre sibi vendita a Peroneto dicto Meyssoner pretio XV solidorum fortium
[l. 7] de III solidis IX denariis fortium receptis de Peroneto de Perrogiis(64) Aujourd’hui Pérouges. pro medie¬tate domus site in ala Burgi sibi vendita per Guillermum
[l. 8] Charisat pretio XXII solidorum VI denariorum fortium de XX solidis receptis de uxore dicti Alboys pro domo sibi vendita a dicto Vachon
[l. 9] pretio VI librarum fortium de III solidis III denariis fortium receptis pro medietate domus site in Vercherya a Stephano Salamonis sibi
[l. 10] vendita per Guionetum Medicis pretio XXII solidorum VI denariorum de II solidis VI denariis receptis de Io¬hanne filio quondam Bernardi quondam de
[l. 11] Porta pro curtili sibi vendito per Stephanam, relictam Petri de Burgo, pretio XV solidorum fortium de X denariis fortium receptis de Coleto
[l. 12] latomo pro peda sita prope portam de Tegneres sibi vendita per Iacobum latomum pretio V solidorum de XV denariis
[l. 13] fortium receptis de Andrea Lo Gay pro terra sibi vendita per Guichardum, filium Brune de Burgo, pretio VII solidorum VI denariorum
[l. 14] de XVIII(65) Le premier chiffre de ce nombre remplace une rédaction antérieure, qui a été effacée. denariis et pictam receptis a Iohanneto Lo Piffaut pro domo sibi vendita per relictam Berardi Leguier pretio VIII solidorum
[l. 15] VI denariorum de XXXIII solidis IIII denariis receptis de Reynaudo Salamonis pro medietate domus quam emit a Petro de
[l. 16] Bua dicto Leschet pretio X librarum de II solidis VI denariis receptis de Iohanne Piffaut pro operatorio sibi vendito per Guionetum Pigna
[l. 17] pretio XV solidorum(66) Ces trois mots remplacent une rédaction antérieure, qui a été effacée. de II solidis receptis de Achardeto de Manso pro prato sibi vendito per Martinum, filium quondam dicti Estiet
[l. 18] de La Vernea pretio XII solidorum fortium de III solidis IIII denariis receptis de Stephano dicto Peros de Ala(67) On avait d’abord écrit aula, mais le u a été exponctué. Burgi pro terra sibi vendita per
[l. 19] Guichardum Vachi pretio XX solidorum de IIII solidis receptis a liberis(68) Écrit aliberis. Berardi de Ponte pro rebus sibi venditis per filiam
[l. 20] Petri Cristini pretio XXV(69) Le nombre est raturé, car on avait d’abord écrit XX solidorum. solidorum de VI solidis III denariis receptis de Guillermeto, capellani d’Etres (70) Écrit detres. Aujourd’hui Etrez. pro rebus sibi venditis per
[l. 21] Stephanum Sala pretio XXXVII solidorum VI denariorum


[l. 22] summa: VI libras XVI denarios I pictam fortium

banna


[l. 23] idem reddit computum de XXX solidis fortium receptis de Iohanne Benedicti quia dixerat cuidam mulieri quod pater et filius eam
[l. 24] carnaliter(71) car / naliter cognoverant de XX solidis receptis de Guillermeto Guidoy quia excolerat curtile alterius de XX solidis
[l. 25] receptis de Bernardo Barbitonsoris quia portabat arma de nocte per villam de X solidis receptis de Berteto Cergat
[l. 26] quia percussit Iohannem, generum suum de X solidis receptis de Pero¬neto Milleti quia vocaverat latronem filium
[l. 27] Benedicti de Bagya de X solidis receptis de dicto Galleyt quia fecerat foramen in muro domus Rufi de Chales
[l. 28] ad ponendum quamdam trabem
[l. 29] de L solidis fortium de quodam Lombardo quia traxerat cutellum suum
[l. 30] contra garcionem suum de X libris X solidisnote diplomatiqueX solidis : ajouté en interligne. fortium receptis de Iocerando de Grangiis quia vendiderat domum
[l. 31] suam et non solverat coponagium de LX solidis receptis de monacho del Laiat (72) Ce toponyme, dont la lecture n’est pas assuré, reste à identifier : bon nombre de localités ont portés le nom de Laya. quia vendiderat unum
[l. 32] bovem in villa Burgi die mercati et non solvit leydam de XX solidis receptis de quodam garcione de
[l. 33] Coloynie (73) Aujourd’hui Coligny. quia ceperat quemdam capellum in domo Reynaudi de Coloynia de XX solidis receptis de Guichardo
[l. 34] Barbat d’Estres quia fuerat cum quibusdam aliis ad spolyandum dictum Lo Cret de XX solidis
[l. 35] receptis de dicto Lamiraut quia fecerat quoddam fossatum in quodam itinere apud Estres de XXX solidis
[l. 36] receptis de Saracen de Estres pro quibusdam iniuriis per eum uxori eius factis de X solidis receptis
[l. 37] de Bernardo, filio Guillaut quondam de La Vernea, quia verberaverat uxorem Iohannis Albler et
[l. 38] quasdam alias mulieres de X solidis receptis de Hugone de Cruce, tabernario de Cra, quia dixerat

[peau 4] dicto Barbaton verba iniuriosa de XXX solidis receptis de Guicharda de Cheyneto pro quadam saysina per eam fracta
[l. 1] de XX solidis fortium receptis de Guichardo de Curtafont (74) Aujourd’hui Curtafond. pro quibusdam iniuriis per eum et eius filium factis de XXX solidis
[l. 2] receptis de Girardo, filio Fiutays de Bello Monte quia male tractavit filiam Bonini de Tres de XX solidis receptis de
[l. 3] Martino Guorserii quia debebat solvere leydam et non solvit de XV solidis receptis de Perraudo de Poylya
[l. 4] pro pugna quam habuit ipse et eius filius cum liberis Humberti Maynerii de VI libris receptis de VI libris(75) Ces mots avaient remplacé une rédaction antérieure, qui avait été effacée. receptis denote diplomatiqueVI libris(75) Ces mots avaient remplacé une rédaction antérieure, qui avait été effacée. receptis de : biffé.
[l. 5] LXta clamis trium solidorum et inferius per dictum tempus


[l. 6] summa : XXXVIII libras V solidos fortium

escheytie


[l. 7] idem reddit computum de XXVI solidis VI denariis receptis de bonis Sale defuncte(76) Ces dix mots remplacent une rédaction antérieure, qui a été effacée, et le nombre XXVI est très raturé. sine herere(77) Pour herede. de X solidis VI denariis
[l. 8] receptis de bonis pedissece prioris de Marbo (78) Aujourd’hui Marboz. Il s’y trouvait un prieuré de l’abbaye Saint-Pierre de Gigny (Jura)., de¬functe sine herede de VII solidis(79) Cette somme remplace une rédaction antérieure, qui a été effacée. VI denariis receptis de quadam
[l. 9] equa quam ducebat quidam latro et non inveniebatur cuius esset de II solidis receptis de quodam vitulo
[l. 10] invento de VII solidis VI denariis receptis de quodam runcino (80) On avait commencé à écrire L…, mais la lettre a été effacée. cuiusdam cursoris qui decessit ibidem


[l. 11] summa : LIIII solidos fortium


[l. 12] De legatis et introgiis nichil per dictum tempus(81) On a signalé dans la marge gauche, sur deux lignes : de legatis et / introgiis nichil.

venditiones


[l. 13] idem reddit computum de XVIII solidis fortium receptis de sex quartallis frumenti venditis ut supra, quodlibet(82) Pour quolibet. quartallo vendito
[l. 14] III solidos(83) Le complément de prix est ici exprimé par l’accusatif : dans la vente des poules, on lit tres et non tribus. fortium de VI denariis for-tium pro duobus panibus venditis ut supra de IIII libris XIIII solidis
[l. 15] X denariis for¬tiumnote diplomatiquefor¬tium : ajouté en interligne. receptis de quingentis una gallina(84) Pour gallinis. venditis ut supra, vendita qualibet tres denarios parisiensium de V solidis
[l. 16] receptis a magistro Hugone pro herba prati siti subtus Saysiriacum(85) Aujourd’hui Ceyzériat. sibi pro tanto accensato dum placuerit
[l. 17] domino, et debet solvere in Natale(86) Le mot est écrit en toutes lettres dans les librate. Domini de V solidis receptis ab ipso pro eodem, de anno prete¬rito, solvendis in Natale Domini
[l. 18] de XLII solidis VI denariis receptis de triginta quatuor libris(87) Les mots VI denariis receptis de triginta quatuor libris remplacent une rédaction précédente, qui a été effacée. cere vendite ut supra, vendita qualibet libra
[l. 19] XV denarios fortium


[l. 20] summa : VIII libras V solidos X(88) Ce nombre remplace une rédaction antérieure, qui a été effacée. denarios fortium


[l. 21] summa totius recepte : IIIC XXV libras VII solidos XI denarios pictam fortium
[l. 22] valent ad viennenses quam si quolibet pronote diplomatiquepro : ajouté en interligne. (89)ajouté dans l’interligne supérieur, puis effacé forte pronote diplomatiquepro : ajouté en interligne. duobus denariis viennensium : VIC L
[l. 23] libras XV solidos X denarios et obolum

arreragium


[l. 24] idem reddit computum de VIIC XXXV libris X solidis VIII denariis viennensium re¬ceptis a se ipso de remanentia sui computi precedentis


[l. 25] summa totius recepte cum arreragio : XIIIC IIIIXX VI libras VI solidos VI denarios
[l. 26] et obolum viennensium de quibus idem


[l. 27] libravit magistro Petro de Cellanova(90) Ce nom a été corrigé : traces d’effacement., clerico domini, ut per confessio¬nem ipsius presentis : VIIXX VII libras viennensium
[l. 28] et(91) Ce mot, explétif, remplace une rédaction antérieure, qui a été effacée. de quibus ipse computavit idem libravit Rodulfo de Lyvrone(92) Il s’agit peut-être du même Raoul de Livron, issu d’une famille du pays de Gex, qui négocia en 1320 la capitula¬tion de Genève au nom de l’évêque. Voir Duparc, Pierre, Le comté de Genève, Genève, 1955, p. 262., clerico, pro quadraginta
[l. 29] libris gebennensium in quibus dominus sibi tenebatur, ut per litteram domini de debito et litteram ipsius Rodulfi
[l. 30] de recepta, sigillata sigillo curie officialis Gebennensis, quas reddit : LXta libras viennensium idem libravit
[l. 31] Guillermo de Rosseylyone(93) Aujourd’hui Rossillon., castellano Montis Diderii(94) Aujourd’hui Montdidier, cne d’Aromas (Jura). per litteram do-mini de mandato et litteram ipsius de recepta, quas
[l. 32] reddit : X libras viennensium idem libravit sibi ipsi pro suis stipendiis et quatuordecim hominum
[l. 33] secum cum armisnote diplomatiquesecum cum armis : biffé. quos secum duxit cum armis in cavalcata facta in
[l. 34] Viennesio quando dominus comes
[l. 35] erat in Flandrya, per litteram domini Amblardi et magistri Petri quam reddit : LXtaIII libras viennensium

[peau 5]
[l. 1] idem libravit domine Berarde, relicte domini Petri de Boent (95)Aujourd’hui Buenc, cne de Hautecourt-Romanèche., pro uno molendino empto ab eadem
[l. 2] apud Montem Diderium, ut per litteram de recepta quam reddit : XXX libras viennensium idem
[l. 3] libravit Guillermo de Rosseyllyone, castellano Montis Diderii, pro quibusdam operibus ibidem faciendis, ut per
[l. 4] eius litteram de recepta quam reddit : C solidos idem libravit in loeryo duorum la¬tomorum
[l. 5] per sex dies et in duobus pichit (96) Pour picis. Voir PIQUUS, Uncus, Gall. Crampon., ut per eandem(97) Pour eamdem. litteram quam reddidit : XXX solidos viennensium idem
[l. 6] libravit Hugonino de Monte Diderio, pro octo libratis terre que debebantur sibi pro scambio Montis Diderii
[l. 7] et tardavit asseg[it]amentum,
[l. 8] per primum annum, ut per litteram ipsius de recepta quam reddit : VIII libras
[l. 9] viennensium item pro calce et una tina que erant apud Montem Diderium emptis ab eodem, ut per
[l. 10] eandem litteram : L solidos viennensium idem libravit Guil¬lermo de Rosseyllyone, castellano Montis Diderii, pro
[l. 11] operibus dicti loci faciendis, ut per litteram ipsius de recepta quam reddit : LVI solidos VI denarios viennensium
[l. 12] idem li¬bravit in stipendiis trium clientum quos tenuit apud Montem Diderium per quindecim dies, ut
[l. 13] per litteram Guillermi de Rosseyllyone de testimonio quam reddit :
[l. 14] LVI solidos III denarios viennensium idem libravit per
[l. 15] manum Bartholomei de Baysion Iohanni Ti-retti pro se <et> decem clientibus custodientibus Pontem Nongon(98) Pour Pontem Hugonis ou Pont Hugon, remplacé depuis par l’actuel Pont-d’Ain., ut
[l. 16] per duo parianote diplomatiqueduo paria : ajouté en interligne. litterarum(99) La terminaison du mot est raturée pour tenir compte de l’ajout intralinéaire. donni Iohannis Flury de testimonio et mandato quas reddit, in duabus libratis : XX libras viennensium
[l. 17] idem libravit in quatuor quintal¬lis ferri et in duabus cordis ad opus Pontis Hugonis, ut per
[l. 18] duo paria litterarum dicti donni Iohannis Flory de testimonio et mandato, quas reddit : VII libras VI denarios vien¬nensium
[l. 19] idem libravit donno Amici, cappellano, de helemosina debitta altari sancti Georgii pro ipsa capella
[l. 20] deservienda singulis annis in festo beati Martini, ut per litteram ipsius capellani de recepta, quam
[l. 21] reddit : VII libras X solidos viennensium item libravit Iohanni, preposito Ambroniaci, quos dominus dedit sibi
[l. 22] in feudum percipiendos supra leydam Burgi, percipiendos singulis annis in festo beati Michaelis, ut
[l. 23] per litteram ipsius de recepta quam reddit : C solidos item libravit liberis domini Humberti de Coterello
[l. 24] quas singulis annis percipit supra macellum Burgi in Natale Domini, per litteram de recepta
[l. 25] quam reddit : IIII libras viennensium item libravit Girardo de Cusirya (100) Aujourd’hui Cuisery (Saône-et-Loire). pro roba domini
[l. 26] portanda de Burgo apud Ambroniacum : V solidos viennensium item adlocantur sibi pro suo salario
[l. 27] unius anni et unius mensis : XXXII libre X solidi viennensium item in stipendiis nunciorum euntium
[l. 28] pro negociis domini per dictum tempus : IIII libras XIIII solidos VI denarios viennensium item adlocantur sibi
[l. 29] pro parte sua capienti XII denarios in qualibet libra bannorum : LXIIII solidi viennensium


[l. 30] summa librate : IIIIC XVInote diplomatiqueVI : ajouté en interligne. libras XVI solidos III denarios viennensium

et sic debet : IXC LXIX libras X solidos
[l. 31] III denarios obolum viennensium



Notes

1 - On attendrait Cologniaci.
2 - Pour Claudii.
3 - Le trésorier Pierre de Celleneuve est connu depuis les travaux classiques de Luigi Cibrario.
4 - Ce mot est ainsi écrit en toutes lettres dans la recette d’orge qui suit.
5 - Comme on le verra dans la summa totius recepte, où est écrit pictam, on utilise ici l’accusatif pour les totaux, sous-entendant un verbe comme recepit ou libravit.
6 - Aujourd’hui Longchamp, cne de Lent.
7 - Aujourd’hui Montmouth, cne de Lent.
8 - Pour tachiis. Pour respecter la symétrie graphique qui peut expliquer cette variante, on pourrait même lire chachiis.
9 - Il y avait à Longchamp un prieuré de l’abbaye Saint-Pierre de Mâcon.
10 - Aujourd’hui Les Rippes, cne de Certines.
11 - C’est par commodité que nous utilisons ici généralement le mot quartallus, -i, ne pouvant concilier ce nominatif neutre de troisième déclinaison avec les ablatifs quartallo précédents, également écrits en toutes lettres…
12 - ajouté dans la marge gauche sur deux lignes
13 - Aujourd’hui Péronnas.
14 - Aujourd’hui La Vernée, cne de Péronnas.
15 - Aujourd’hui Vérillat, cne de Saint-Rémy ?
16 - Aujourd’hui Saint-André-sur-Vieux-Jonc.
17 - Aujourd’hui La Buissonnière, cne de Condeissiat.
18 - Aujourd’hui Montcet.
19 - Aujourd’hui Buellas.
20 - Aujourd’hui Montracol.
21 - Aujourd’hui Polliat.
22 - Aujourd’hui Attignat.
23 - Aujourd’hui Crangeat, cne d’Attignat.
24 - Aujourd’hui Cras-sur-Reyssouze.
25 - Aujourd’hui Pugeat, cne de Cras-sur-Reyssouze.
26 - Aujourd’hui Malafretaz.
27 - On attendrait quarto.
28 - La fin de la phrase, à la ligne suivante, a été effacée par grattage du support.
29 - Ce mot remplace une version antérieure, qui a été effacée.
30 - Il y avait à Buellas un prieuré de Saint-Philibert de Tournus.
31 - Le pluriel est écrit en toutes lettres dans la recette de seigle. Voir, à l’inverse, le singulier messe dans la phrase suivante.
32 - Aujourd’hui Montagnat.
33 - Aujourd’hui Crépignat, cne de Viriat.
34 - Aujourd’hui Viriat, où il y avait un prieuré de Saint-Oyand, depuis Saint-Claude, à Saint-Claude (Jura).
35 - Le sujet sous-entendu est ici cera.
36 - Une rédaction antérieure a été effacée.
37 - On avait d’abord écrit Aule, mais le u a été exponctué.
38 - Pour Matisconensis.
39 - On peut voir ici que la Veyle, affluent de la Saône qui coule à l’ouest de Bourg-en-Bresse, divisait la châtelle¬nie en deux chacipoleries : ultra Velam, " Outre-Veyle ", et citra Velam, " Deçà-Veyle ".
40 - martinagium, absent du Glossarium, " redevance qu’on payait à la Saint-Martin (11 novembre) ". Voir Godefroy, vol. 5, p. 188, s. v. martinage.
41 - Pour Matiscone.
42 - Aujourd’hui Mézériat.
43 - Pour champerie.
44 - Écrit demont.
45 - Aujourd’hui Attignat.
46 - Aujourd’hui Etrez.
47 - On avait d’abord écrit, semble-t-il, XXIII, et le nombre est raturé.
48 - Aujourd’hui La Pérouse, cne de Montracol, ou La Pérouse, cne de Polliat, le toponyme étant fréquent dans le ressort de la châtellenie comme ailleurs en Bresse.
49 - Un mot non lu a été barré ici.
50 - On avait écrit domibusdam, mais la dernière syllabe a été exponctuée.
51 - Aujourd’hui Corand, cne de Chaveyriat.
52 - mer / catoribus
53 - Ce nombre remplace une rédaction antérieure, qui a été effacée.
54 - Ce mot remplace une rédaction antérieure, qui a été effacée.
55 - Il faut probablement lire duo solidi tres denarii, mais l’ajout n’a pas été accompagné d’une correction.
56 - Cette somme paraît avoir remplacé une rédaction antérieure, qui a été effacée.
57 - Ce mot parait avoir remplacé une rédaction antérieure, qui a été effacée.
58 - Aujourd’hui Le Saix, cne de Péronnas.
59 - Ce mot a été exponctué.
60 - On attendrait dicto.
61 - Aujourd’hui Chaveyriat.
62 - Ce nombre paraît avoir remplacé une rédaction antérieure, qui a été effacée.
63 - Ce nombre paraît avoir remplacé une rédaction antérieure, qui a été effacée.
64 - Aujourd’hui Pérouges.
65 - Le premier chiffre de ce nombre remplace une rédaction antérieure, qui a été effacée.
66 - Ces trois mots remplacent une rédaction antérieure, qui a été effacée.
67 - On avait d’abord écrit aula, mais le u a été exponctué.
68 - Écrit aliberis.
69 - Le nombre est raturé, car on avait d’abord écrit XX solidorum.
70 - Écrit detres. Aujourd’hui Etrez.
71 - car / naliter
72 - Ce toponyme, dont la lecture n’est pas assuré, reste à identifier : bon nombre de localités ont portés le nom de Laya.
73 - Aujourd’hui Coligny.
74 - Aujourd’hui Curtafond.
75 - Ces mots avaient remplacé une rédaction antérieure, qui avait été effacée.
76 - Ces dix mots remplacent une rédaction antérieure, qui a été effacée, et le nombre XXVI est très raturé.
77 - Pour herede.
78 - Aujourd’hui Marboz. Il s’y trouvait un prieuré de l’abbaye Saint-Pierre de Gigny (Jura).
79 - Cette somme remplace une rédaction antérieure, qui a été effacée.
80 - On avait commencé à écrire L…, mais la lettre a été effacée.
81 - On a signalé dans la marge gauche, sur deux lignes : de legatis et / introgiis nichil.
82 - Pour quolibet.
83 - Le complément de prix est ici exprimé par l’accusatif : dans la vente des poules, on lit tres et non tribus.
84 - Pour gallinis.
85 - Aujourd’hui Ceyzériat.
86 - Le mot est Ă©crit en toutes lettres dans les librate.
87 - Les mots VI denariis receptis de triginta quatuor libris remplacent une rédaction précédente, qui a été effacée.
88 - Ce nombre remplace une rédaction antérieure, qui a été effacée.
89 - ajouté dans l’interligne supérieur, puis effacé
90 - Ce nom a été corrigé : traces d’effacement.
91 - Ce mot, explétif, remplace une rédaction antérieure, qui a été effacée.
92 - Il s’agit peut-être du même Raoul de Livron, issu d’une famille du pays de Gex, qui négocia en 1320 la capitula¬tion de Genève au nom de l’évêque. Voir Duparc, Pierre, Le comté de Genève, Genève, 1955, p. 262.
93 - Aujourd’hui Rossillon.
94 - Aujourd’hui Montdidier, cne d’Aromas (Jura).
95 - Aujourd’hui Buenc, cne de Hautecourt-Romanèche.
96 - Pour picis. Voir PIQUUS, Uncus, Gall. Crampon.
97 - Pour eamdem.
98 - Pour Pontem Hugonis ou Pont Hugon, remplacé depuis par l’actuel Pont-d’Ain.
99 - La terminaison du mot est raturée pour tenir compte de l’ajout intralinéaire.
100 - Aujourd’hui Cuisery (Saône-et-Loire).